Neper (JOHN NAPIER)

Botando a vista uns meses atrás, ó primeiro trimestre falarei de Neper, ou John Napier e do seu achegamento ás matemáticas; os logaritmos.

Neper, nacido en Escocia no 1550, era protestante convencido, aínda que é coñecido pola súa aportación ás matemáticas, foi un privilexiado, posto que pertencía a unha familia de ben o que lle permitiu contar con bós estudios es codearse de numerosos estudosos, convertindo a súa facenda en lugar de encontro de científicos e artistas. Foi tamén algo así coma un mecenas xa que usou a súa fortuna para manter e invitar á producción de obras de pintores,escultores, inventores, poetas, astrónomos... Chegou a inventar máquinas de guerra(vehículos acorazados, pezas de artillería pesada, etc) para protexer a Inglaterra, pero nunca chegaron a construílos.

Neper utilizaba as matemáticas como un mero pasatempo, pero finalmente pasou á historia pola súa contribución a estas ciencias exactas; as Regletas de Neper, ou máis coñecidos coma LOGARITMOS. Estos foron un gran avance e unha gran axuda, sobre todo para os astrónomos, xa que coma el dixo no libro Mirifici logarithmorum canonis descriptio :

<<... viendo que no hay nada más problemático en la práctica matemática y nada más molesto que hacer cálculos, multiplicaciones, divisiones, raíces cuadradas y cúbicas de números muy grandes... he trabajado arduamente en resolver esos problemas...>>

Pois ben, baixo esta idea inicial, ocurríuselle poder expresar todos os numeros de maneira exponencial, é dicir coma potencias dun número base, deste xeito as multiplicación reduciríanse a sumar exponentes, e a división; a restalos.

Así durante 20 anos (de 1.594 a 1.614) adicouse a confeccionar as táboas de logaritmos.

No 1614 publicou o libro Mirifici logarithmorum canonis descriptio, que traduciuse ó castelán como “ Descripción del maravilloso canon de los logaritmos”, no que explicaba o seu descubrimento, que tivo un éxito fulminante, gracias á imprenta e á gran impotancia ao desarrollo científico.
En Italia impulsou o seu uso o matemático Cavalieri e en Alemania foi Kepler quen o fixo.

En Inglaterra, Henry Briggs, gran admirador do traballo de Neper, quedou totalmente abraiado polo seu achegamento, pero tamen decepcionado por non darse de conta el ata que Neper deixouno feito. Aínda así deixou as envexas a un lado e tratou de coñecelo en persoa. Tras moitos intentos, finalmente coñecéronse e traballaron xuntos. Gracias á súa colaboración Briggs desarrollou o uso dos logaritmos en base 10 para a sua utilización no cálculo ordinario.

O mesmo ano da morte de Neper -1617- , Briggs publicou Logarithmorum chilias no que comprendía os logaritmos dende o número 1 ata o 1000.

Neper morreu ós 67 anos cunha vida acomodada e cun paso á historia grazas a un achegamento útil, que aínda a día de hoxe síguese a estudar e que sobre todo simplificou moitos aspectos científicos, así como aplicacións da nosa vida diaria ou como axuda á explicación de feitos na natureza (Escala de Ritcher)...